Siêu âm tim thai ở tuần thứ mấy? Và mục đích mà mẹ bầu cần biết

Siêu âm tim thai là một trong những phương pháp cận lâm sàng quan trọng và nhất thiết phải thực hiện trong quá trình các mẹ mang thai, dựa trên kỹ thuật sóng siêu âm để hiển thị chính xác hình dạng, cấu trúc cũng như các hoạt động của hệ tim mạch, từ đó hỗ trợ chẩn đoán các bất thường ở thai nhi cũng như các rối loạn liên quan đến hoạt động của tim. Tuy nhiên không phải ai cũng nắm được tất cả các thông tin liên quan đến siêu âm chẳng hạn như siêu âm tim thai ở tuần thứ mấy? việc thăm khám diễn ra như thế nào? Để giúp các mẹ hiểu rõ hơn về vấn đề này cũng như trang bị một số thông tin hữu ích, mời các mẹ bầu tham khảo ngay bài viết sau đây. MỤC LỤC BÀI VIẾT

• Siêu âm tim thai là gì?
• Lợi ích của việc siêu âm tim thai
• Siêu âm tim thai ở tuần thứ mấy?
• Những đối tượng nào cần được chỉ định siêu âm tim thai
• Quá trình siêu âm tim thai
• Các loại máy siêu âm tim thai nhi
• Những câu hỏi xoay quanh vấn đề siêu âm tim thai

Siêu âm tim thai là gì?

Hiện nay tại Việt Nam, số lượng trẻ em sinh ra mắc các bệnh tim bẩm sinh ngày càng trở nên phổ biến, theo thống kê của Bộ y tế mỗi năm có từ 9000-10000 trường hợp trẻ sinh ra mắc các vấn đề về tim bẩm sinh, do đó để hạn chế các nguy cơ này và bảo vệ sức khỏe trẻ sơ sinh, giảm gánh nặng cho xã hội và gia đình, các phương pháp hỗ trợ chẩn đoán sớm các vấn đề về tim được khuyến cáo sử dụng, một trong những phương pháp đơn giản, dễ thực hiện và đem lại kết quả chính xác chính là siêu âm tim thai.

Siêu âm tim thai là phương pháp chẩn đoán hình ảnh dựa trên sóng siêu âm và hiện tượng phản hồi âm để ghi nhận hình ảnh, các chỉ số sinh học cơ tim, quá trình hoạt động của hệ tim mạch ở thai nhi. Phương pháp này thường được chỉ định ở giai đoạn tiền sản giúp đánh giá cụ thể tình trạng tim mạch ở trẻ về nhịp tim, chức năng và cấu trúc của tim. Từ đó giúp phát hiện sớm những dị tật bẩm sinh ở tim và có phương pháp can thiệp kịp thời nhất. Kể từ tuần thứ 20 trở đi, khi hệ tim mạch của thai phát triển hoàn thiện hơn cũng cần được theo dõi lại, việc thăm khám ngay lúc này giúp đánh giá chính xác hơn về kích thước cũng như hình thái của tim.

Xem thêm: Siêu âm 5D có tốt không? Những thông tin không thể bỏ qua

Lợi ích của việc siêu âm tim thai

Với sự phát triển của y học, việc siêu âm tim thai được chỉ định càng sớm sẽ càng có lợi cho mẹ bầu và em bé trong bụng, bởi vì phương pháp này có khả năng phát hiện hơn 60% tình trạng bất thường ở tim và đưa ra kết quả chẩn đoán chính xác có độ tin cậy lên đến 90%. Trong khi đó các vấn đề về tim mạch gây ra ảnh hưởng rất nặng nề đối với thai nhi, nếu không được can thiệp kịp thời cũng như có sự chuẩn bị trước để ứng phó khi bé chào đời sẽ dẫn đến nguy cơ tử vong rất cao đối với những trường hợp nặng. Do đó mỗi gia đình không nên chủ quan thực hiện bước khám tiền sản này trong quá trình mang thai.

Siêu âm tim thai để làm gì? Ngoài lợi ích nói trên, siêu âm tim thai để biết sớm vấn đề mà thai nhi trong bụng mẹ bầu đang mắc phải sẽ giúp gia đình chuẩn bị tinh thần cũng như các kiến thức và kỹ năng chăm sóc bé đúng cách sau khi chào đời. Đối với một số trường hợp dị tật tim bẩm sinh nghiêm trọng cần phải can thiệp y khoa ngay sau khi bé được sinh ra, việc biết sớm nguy cơ cũng hỗ trợ gia đình chuẩn bị chi phí để trẻ sơ sinh được điều trị sớm, hạn chế tối đa các biến chứng nguy hiểm đến tính mạng và sự sống còn của bé.

Siêu âm tim thai ở tuần thứ mấy?

Siêu âm tim thai ở tuần thứ mấy là câu hỏi được rất nhiều chị em quan tâm, để có thể trả lời được thì cần phải nắm rõ sự hình thành tim thai như thế nào. Theo nghiên cứu, tim thai nhi hình thành rất sớm từ những ngày thứ 16 của thai kỳ dưới dạng ống, sang tuần thứ 7 sẽ bắt đầu phân nhánh thành hai buồng trái và phải tương tự như người trưởng thành, đến tuần thứ 16 sẽ dần hoàn thiện cả về cấu trúc cũng như hoạt động tưới máu đủ khả năng nuôi sống cơ thể.
Như vậy thời điểm tim thai hình thành có thể thấy rất sớm chỉ sau 16 ngày tuổi và nó được xem là cơ quan chủ chốt duy trì hoạt động, sự sống còn của cơ thể thai nhi, tuy nhiên để có thể phát hiện tim thai dưới kỹ thuật siêu âm thông thường phải đến tuần thứ 6 – 7, các bác sĩ mới ghi nhận hoạt động của tim cũng như hình ảnh tim thai, trong một số trường hợp khác, việc hình thành tim thai lại chậm hơn một chút, có thể vào tuần thứ 8 – 10 của thai kỳ. Vấn đề này sẽ phụ thuộc vào chu kỳ kinh nguyệt của chị em, những người có kinh nguyệt không đều sẽ có thời điểm phát hiện tim thai trễ hơn các trường hợp khá.

Những đối tượng nào cần được chỉ định siêu âm tim thai

Hiện nay, kỹ thuật siêu âm tim thai đem đến nhiều lợi ích cho mẹ và bé, hỗ trợ sàng lọc các dị tật tim bẩm sinh ngay khi còn trong bụng mẹ, do đó tất cả các trường hợp mang thai đều được khuyến khích thực hiện phương pháp siêu âm này. Trong đó có một số trường hợp nhất thiết phải thực hiện chỉ định trên để đảm bảo sức khỏe của mẹ và bé, đồng thời có biện pháp can thiệp kịp thời ngay trong thời kỳ mang thai cũng như sau khi sinh:

• Trường hợp thai phụ được thông báo phát hiện các dấu hiệu bất thường khi thực hiện siêu âm định kỳ.
• Những trường hợp chậm con mang thai dựa trên phương pháp thụ tinh nhân tạo.
• Tiền sử gia đình có nhiều thành viên đã từng mắc các vấn đề về tim bẩm sinh.
• Những thai phụ mắc các bệnh lý mãn tính nguy hiểm như Phenyl ketones niệu, đái tháo đường… hoặc mắc các bệnh di truyền như: Marfan, Noonan,…
• Một số trường hợp mắc các bệnh lý liên quan đến hệ miễn dịch như Rubella, HIV – AIDS…

Bên trên là những trường hợp thể trạng mẹ bầu có nguy cơ ảnh hưởng đến quá trình hình thành tim thai cần thiết phải thực hiện siêu âm tim thai, sau đây là một số trường hợp khác trên thai nhi cũng cần phải thực hiện phương pháp này:

• Phát hiện tim thai loạn nhịp khi siêu âm định kỳ.
• Đa thai hoặc những trường hợp truyền máu song thai.
• Thai nhi có dấu hiệu bất thường ngoài tim.
• Các dấu hiệu bất thường về nhiễm sắc thể ở thai nhi như: dày da gáy, thoát vị rốn, thoát vị hoành…
• Thai nhi được chẩn đoán bị phù.

Mẹ bầu không may phát hiện mình và thai nhi mắc phải các vấn đề kể trên cần đi đến các cơ sở y tế chuyên khoa để được thăm khám và hỗ trợ chẩn đoán kịp thời các nguy cơ dị tật tim thai bẩm sinh, từ đó các bác sĩ sẽ có biện pháp can thiệp nhanh chóng cũng như tư vấn các giải pháp, kiến thức khắc phục các vấn đề có nguy cơ mắc phải khi bé chào đời.

Quá trình siêu âm tim thai

Ngoài nắm rõ siêu âm tim thai ở tuần thứ mấy, mẹ bầu cũng cần hiểu rõ về quá trình siêu âm diễn ra như thế nào? So với kỹ thuật siêu âm thông thường để theo dõi thai kỳ có khác biệt gì không? Câu trả lời sẽ có ngay trong phần sau đây: Hiện nay, việc theo dõi tim thai kể cả về cấu trúc và hoạt động sẽ có hai hình thức cơ bản, tùy theo tình trạng thai nhi, cơ địa của bà mẹ, các bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp phù hợp nhất đảm bảo ghi nhận, đưa ra kết luận chính xác về tình trạng tim thai:

• Siêu âm bụng: đây là hình thức siêu âm tim thai phổ biến và được áp dụng rộng rãi nhằm xác định chính xác tim thai, không xâm lấn cũng như gây đau đớn cho mẹ bầu, không gây ảnh hưởng gì đến thai nhi trong bụng. Phương pháp này được thực hiện trong vòng 45 – 60 phút tùy thuộc vào tình trạng cũng như độ phức tạp của thai và kỹ thuật siêu âm mẹ bầu lựa chọn. Nhìn chung hình thức siêu âm tim thai này tương tự như quá trình theo dõi thai định kỳ, các bác sĩ sẽ sử dụng gel bôi lên bụng và thực hiện đo tim thai bằng đầu dò chuyên dụng.
• Siêu âm nội tiết: Phương pháp này khác với kỹ thuật kể trên ở vị trí đặt đầu dò siêu âm, thay vì theo dõi tim trên bụng bầu, các bác sĩ sẽ đưa đầu dò nhỏ vào âm đạo, tựa vào phía sau âm đạo để ghi nhận và chụp hình tim thai. Việc sử dụng phương pháp này được áp dụng cho những trường hợp cần biết sớm vấn đề tim mạch của thai nhi, quá trình thực hiện cũng khá nhẹ nhàng, không gây đau cho mẹ bầu và cũng không ảnh hưởng đến sức khỏe thai nhi.

Các loại máy siêu âm tim thai nhi

Để đánh giá chính xác tình trạng thai nhi, hiện nay người ta sử dụng các kỹ thuật máy siêu âm tim thai khác nhau dựa trên độ phức tạp của thai cũng như điều kiện kinh tế và sự lựa chọn của bác sĩ. Sau đây bài viết sẽ giới thiệu một số kỹ thuật hiện đại thường được áp dụng tại các đơn vị y tế trong nước:

• Siêu âm 2D: đây là phương pháp siêu âm thông dụng thường được chỉ định để xác định việc mẹ bầu có mang thai hay không, ngoài ra còn được áp dụng để phát hiện một số dị tật bẩm sinh ở thai nhi.
• Siêu âm 3D: đây là phương pháp cải tiến từ siêu âm 2D, kỹ thuật này sẽ cung cấp hình ảnh 3 chiều chuẩn xác cho phép quan sát các hoạt động, cử chỉ của thai cũng như hoạt động của hệ tim mạch, nhịp tim từ đó đánh giá chức năng tim một cách dễ dàng hơn.
• Siêu âm 4D: hiển thị hình ảnh 4 chiều sẽ giúp quan sát chi tiết từng bộ phận, các hoạt động của các bộ phận trên cơ thể thai nhi một cách rõ nét nhất, đây là kỹ thuật hiện đại và tiên tiến được sử dụng để tầm soát dị tật tim thai phổ biến nhất hiện nay.
• Siêu âm 5D: đây là phương pháp tiên tiến nhất hiện nay cung cấp tầm nhìn và khả năng quan sát chi tiết, rõ nét các cấu trúc bên trong thai nhi, chẩn đoán chính xác về tình trạng tim thai ngay ở giai đoạn đầu, do đó rất được các mẹ bầu ưa chuộng thực hiện.

Những câu hỏi xoay quanh vấn đề siêu âm tim thai

Những kiến thức nêu trên liên quan đến vấn đề siêu âm tim thai cơ bản, ngoài ra còn hàng loạt các thắc mắc khác mà mẹ bầu cần nắm rõ về kỹ thuật siêu âm cũng như quá trình thăm khám để sàng lọc các dị tật cho đứa con của mình, các câu hỏi xoay quanh vấn đề này sẽ được trình bày ngay sau đây:

Khi nào có kết quả siêu âm tim thai?

Kết quả siêu âm tim thai có độ chính xác rất cao nhằm tầm soát khá chuẩn xác các vấn đề về tim mạch mà trẻ có thể mắc phải sau khi chào đời, do đó ba mẹ cần hết sức lưu ý khi nhận được kết quả này, thông thường nhịp đập tim thai nhi khỏe mạnh sẽ dao động từ 120 – 160 nhịp/ phút ở trạng thái bình thường, trong trường hợp bé cử động mạnh, đạp bụng nhẹ thì tần số này có thể lên đến 180 nhịp/ phút. Nếu kết quả đo tim thai vượt khỏi các móc vừa liệt kê trên có khả năng bé mắc các dị tật tim bẩm sinh và cần được theo dõi kỹ lưỡng để có biện pháp can thiệp kịp thời nhất.
Thông thường kết quả siêu âm tim thai sẽ có ngay sau khi thăm khám, tuy nhiên cũng còn tùy thuộc vào kỹ thuật, phương tiện thực hiện và độ phức tạp của thai nhi. Sau khi nhận kết quả, các bậc phụ huynh sẽ được các bác sĩ chuyên khoa tư vấn chi tiết để nắm rõ tình trạng thai nhi của mình.

Kết quả siêu âm tim thai có ý nghĩa gì?

Kết quả siêu âm tim thai có ý nghĩa vô cùng quan trọng nhằm tầm soát các vấn đề ở tim ngay khi còn trong bụng mẹ, sau khi thăm khám các bác sĩ sẽ xác định chính xác về nhịp đập, hoạt động và cấu trúc của hệ tim mạch. Từ đó đưa ra các chẩn đoán về một số dị tật bẩm sinh ở trẻ như nhịp nhanh, nhịp chậm, loạn nhịp hay các bất thường về cấu trúc như hở van tim, hẹp tắc nghẽn và nhiều loại dị tật nguy hiểm khác.
Tùy thuộc vào kỹ thuật siêu âm bác sĩ và mẹ bầu lựa chọn, các kết quả siêu âm tim thai sẽ cung cấp các nhóm thông tin khác nhau nhằm hỗ trợ chẩn đoán chính xác nguy cơ dị tật tim ở thai nhi. Các phương pháp siêu âm tiên tiến sẽ cho thấy rõ nét hơn hoạt động và cấu trúc của tim từ đó hỗ trợ bác sĩ đưa ra các chẩn đoán chính xác, tin cậy hơn.

Siêu âm tim thai có gây biến chứng cho mẹ và bé không?

Cho đến hiện nay, các phương pháp siêu âm tim thai đều chưa ghi nhận các biến chứng nào cho mẹ và bé, đây là kỹ thuật thăm khám cận lâm sàng có ý nghĩa và đem đến nhiều lợi ích cho thai nhi với mục đích theo dõi và tầm soát sớm các dị tật tim cho bé. Do đó hiện nay, phương pháp này được khuyến khích thực hiện trên mẹ bầu tương tự như siêu âm theo dõi thai kỳ.
Đối với kỹ thuật siêu âm nội tiết có nghĩa là dùng đầu dò đưa vào âm đạo để đo tim thai cũng chưa ghi nhận bất cứ rủi ro nào trên mẹ bầu và thai nhi. Bởi vì các kỹ thuật này đã được nghiên cứu kỹ về hoạt động, cấu trúc thiết bị sao cho phù hợp với cấu tạo âm đạo ở phụ nữ mang thai, do đó đảm bảo ghi nhận được kết quả chính xác mà không xâm hại đến thai nhi cũng như gây tổn thương, gây đau đớn âm đạo ở mẹ bầu.

Tìm hiểu thêm: Siêu âm 2D 3D 4D là gì? Lợi ích của siêu âm khi mang thai

Siêu âm thai dương tính (+) là sao?

Có rất nhiều trường hợp sau khi thực hiện siêu âm thai trả về kết quả dương tính mà không kèm theo bất cứ chỉ số nào khác? Đây là trường hợp thăm khám thai sớm đã có dấu hiệu tim thai nên trả về kết quả dương tính, tuy nhiên thai còn nhỏ, tim thai chưa hoàn thiện để có thể ghi nhận được các thông tin khác liên quan đến hệ thống tim mạch của thai nhi, do đó mẹ bầu không cần phải quá lo lắng, hãy chờ thêm 1 – 2 tuần kiểm tra lại để có kết quả theo dõi tim thai hoàn thiện hơn.

Siêu âm tim thai ở đâu?

Hiện nay kỹ thuật siêu âm tim thai đã trở nên phổ biến, các mẹ bầu có thể thực hiện ở nhiều cơ ở y tế khác nhau từ phòng khám đến bệnh viện chuyên khoa, tuy nhiên cần lựa chọn nơi uy tín và có nhiều năm kinh nghiệm, có thiết bị máy móc hiện đại để đảm bảo kết quả theo dõi tim thai được chính xác mà không phải lo lắng. Trong quá trình siêu âm tim thai, các mẹ cần lưu ý một số thông tin sau đây để quá trình thăm khám diễn ra thuận lợi và nhanh chóng hơn:

• Cần chú ý và hiểu rõ về các mốc siêu âm tim thai ở tuần thứ mấy để có kết quả chính xác không gây lo lắng cho mẹ bầu, trong đó thời điểm đầu tiên từ 6 – 7 tuần, các mốc còn lại bao gồm: 11 – 14 tuần, 16 tuần, 22-23 tuần, 26 tuần, 31 – 32 tuần và 36 tuần.
• Thời gian thực hiện siêu âm tim thai nhanh chóng và hoàn toàn không đau đớn do đó các mẹ cần giữ tâm lý thoải mái và làm theo các hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa.
• Lựa chọn kỹ thuật siêu âm phù hợp theo sự tư vấn của bác sĩ chuyên khoa.

Bài viết vừa rồi đã giải đáp thắc mắc siêu âm tim thai ở tuần thứ mấy cho các mẹ bầu tham khảo, những thông tin này vô cùng hữu ích mà các mẹ cần nắm vững trong quá trình mang thai để bảo vệ sức khỏe của bé sau khi chào đời. Hiện nay, kỹ thuật siêu âm này khá phổ biến và được nhiều chuyên gia đánh giá cao về ý nghĩa cũng như độ an toàn cho cả mẹ và bé, do đó khi có chỉ định của bác sĩ chuyên khoa, các mẹ nên thực hiện ngay phương pháp này để tầm soát sớm các bệnh lý bẩm sinh ở tim cho trẻ.