Trên thế giới, ước tính 87% người bị cảm hay sổ mũi thông thường có các xoang cạnh mũi bị ảnh hưởng. Tình trạng này dẫn đến viêm xoang cấp cho bệnh nhân. Nếu không được chữa trị sớm sẽ dẫn đến giai đoạn mãn tính. Khi đó không những sức khỏe bị ảnh hưởng mà còn gây ra nhiều bất tiện cho cuộc sống. Vậy viêm xoang cấp tính là gì? Người bị viêm xoang cấp phải làm sao? Cùng tìm hiểu lời giải cho những câu hỏi này trong bài viết này của chúng tôi nào.
MỤC LỤC BÀI VIẾT
Viêm xoang cấp tính là gì?
Viêm xoang cấp là gì? Viêm xoang cấp tính là tình trạng nhiễm trùng tại các xoang hốc mũi, dẫn đến sưng đỏ, tiết dịch. Các triệu chứng của bệnh khởi phát một cách đột ngột và ở mỗi người có thể mắc ít hơn 4 lần/ năm. Viêm xoang cấp tính ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cuộc sống của mỗi người. Nếu không kịp thời điều trị sẽ dẫn đến giai đoạn mãn tính, bệnh tái đi tái lại nhiều lần và khó điều trị dứt điểm.
Hình ảnh xoang bình thường và xoang bị viêm
Những dấu hiệu viêm xoang cấp
Người bị xoang cấp tính là gì? Bệnh nhân mắc bệnh lý này có những dấu hiệu rất dễ nhầm lẫn với các bệnh lý đường hô hấp thông thường. Bệnh thường xuất hiện khi thay đổi thời tiết và phổ biến trên người có cơ địa dị ứng. Những dấu hiệu viêm xoang cấp bao gồm:
Người bị viêm xoang thường hay sổ mũi
- Sổ mũi tiết dịch nhầy: thông thường sẽ xuất hiện ở một bên mũi, sau đó nhanh chóng lan sang cả bên còn lại.
- Nghẹt mũi: dấu hiệu khá phổ biến khi viêm mũi xoang cấp tính. Người bệnh có thể thấy nghẹt mũi khi nằm hoặc cả khi ngồi. Tình trạng này gây ra nhiều sự phiền toái trong sinh hoạt cho người bệnh.
- Đau đầu: viêm xoang mũi cấp tính thường gây ra những cơn đau đầu khó chịu cho người bệnh. Vị trí đau thường lan dọc theo các xoang hốc mũi, có khi lan cả nửa đầu. Cơn đau xuất hiện từng cơn và có tính chu kỳ, đau sẽ gia tăng vào buổi sáng.
- Ho khan: dịch tiết từ các ổ xoang viêm nhiễm chảy xuống cổ họng gây ngứa rát, ho khan. Ho thường tăng khi về đêm khiến bệnh nhân mất ngủ.
- Giảm khả năng khứu giác, vị giác: trường hợp này có thể gặp ở một số đối tượng bệnh nặng.
- Hơi thở hôi: các ổ viêm nhiễm có thể gây ra tình trạng hôi miệng. Sau khi điều trị khỏi bệnh, mùi hôi sẽ biến mất.
- Viêm xoang cấp có bị sốt không? Sốt, buồn nôn chính là các dấu hiệu điển hình khi xảy ra phản ứng viêm nhiễm.
- Mệt mỏi, lờ đờ: người bệnh thường cảm giác cơ thể yếu đuối, thiếu tập trung. Điều này ảnh hưởng nghiêm trọng đến công việc của người bệnh.
Bên trên là những dấu hiệu thường thấy khi bị viêm nhiễm xoang cấp tính. Một số triệu chứng khác đòi hỏi bạn cần phải gặp bác sĩ ngay lập tức:
Đau đầu là một trong những triệu chứng thường gặp khi viêm xoang
- Sốt cao trên 38 độ C
- Đau nhiều và sưng quanh mắt
- Sưng một bên trán
- Đau đầu dữ dội
- Đau cổ gia tăng và cảm thấy khó thở
Khi có các dấu hiệu nghiêm trọng trên phải nhanh chóng đến gặp bác sĩ chuyên khoa. Dựa trên tình trạng bệnh thực tế, bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp điều trị an toàn, hạn chế biến chứng cho bệnh nhân. Nếu không có thể gây ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực cho sức khỏe người bệnh.
Nguyên nhân gây viêm xoang cấp
Các nguyên nhân dẫn đến viêm mũi xoang cấp ở trẻ em cũng như người lớn rất đa dạng. Hầu hết các nhóm nguyên nhân đều gây ra các bệnh lý tai mũi họng thường thấy. Những tác nhân gây bệnh chính bao gồm:
Yếu tố nhiễm trùng
Các loại vi khuẩn, virus gây bệnh tai mũi họng cũng dẫn đến bệnh viêm xoang cấp. Trong đó các tác nhân thường thấy bao gồm: Streptococcus pneumoniae, Haemophilus Influenzae, Pseudomonas aeruginosa… Chúng có thể hình thành đợt cấp tính cũng có thể gây bệnh kéo dài và tái đi tái lại nhiều lần.
Vi khuẩn thường gây ra bệnh viêm xoang cấp tính
Đối với nhóm tác nhân này, cần sử dụng kháng sinh phù hợp để tiêu diệt. Có như vậy bệnh mới mau chóng khỏi và lây viêm nhiễm sang các bộ phận lân cận khác. Tuy nhiên cần tuyệt đối tuân thủ liều dùng để hạn chế nguy cơ kháng thuốc và tái phát.
Môi trường ô nhiễm
Môi trường chứa nhiều khói bụi, hóa chất cũng là tác nhân gây ra các đợt viêm xoang cấp. Khi còn người hít phải luồng khí bẩn sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các tác nhân nhiễm trùng sinh trưởng và phát triển. Từ đó dẫn đến các bệnh lý đường hô hấp, trong đó có viêm xoang mũi cấp.
Thay đổi khí hậu
Khí hậu đột ngột thay đổi hoặc con người di chuyển đến vùng khí hậu khác biệt sẽ dẫn đến cơ thể không kịp thích ứng, dẫn đến suy giảm hệ miễn dịch. Đây chính là cơ hội thuận lợi cho các tác nhân gây bệnh xâm nhập và gây hại cơ thể. Trong đó các bệnh lý đường hô hấp như viêm xoang lại phổ biến nhất.
Thay đổi khí hậu gia tăng bệnh viêm xoang cấp
Biến chứng từ các bệnh lý khác
Người bị cảm sốt thông thường hoặc mắc các bệnh viêm nhiễm như viêm mũi, viêm họng,
viêm amidan… Đều có khả năng mắc phải viêm xoang cấp. Bởi vì hệ thống đường hô hấp và các xoang thông với nhau, đây là cơ hội thuận lợi cho tác nhân gây bệnh phát triển.
Tìm hiểu thêm: Viêm hong cấp tính có nguy hiểm không?Suy giảm sức đề kháng
Người già mắc các bệnh lý mãn tính hoặc trẻ em, người bị AIDS… là nhóm đối tượng có sức đề kháng suy yếu. Do đó rất dễ bị vi khuẩn, virus, nấm tấn công. Từ đó dẫn đến viêm xoang cấp ở trẻ em và người lớn.
Viêm xoang cấp có nguy hiểm không?
Viêm xoang cấp tính không nguy hiểm trực tiếp đến tính mạng con người. Trong một số trường hợp, bệnh có thể tự khỏi mà không cần chữa trị. Tuy nhiên nếu để bệnh diễn biến kéo dài không can thiệp sớm có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe con người:
Viêm xoang mãn tính
Viêm xoang mũi mãn tính sẽ xuất hiện trên những trường hợp kéo dài hơn 8 tuần hoặc hơn 12 tuần dù đã điều trị nội trú tích cực. Khi chuyển sang giai đoạn mãn tính, các dấu hiệu bệnh sẽ nặng hơn. Dịch tiết ở mũi nhiều đôi khi kèm theo xung huyết. Phản xạ ho, hắt hơi bị kích thích mạnh mẽ hơn. Niêm mạc xoang phù nề, sưng tấy, đôi khi bong tróc.
Viêm xoang cấp không được điều trị triệt để rất dễ dẫn đến tình trạng mãn tính. Khi đó ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe và cuộc sống của người bệnh. Thậm chí một số trường hợp cần phải can thiệp điều trị ngoại khoa. Chính vì thế, người bệnh nên nhanh chóng điều trị khi có các dấu hiệu ban đầu của viêm xoang cấp tính.
Viêm màng não
Các trường hợp biến chứng viêm màng não cũng rất hay gặp trên lâm sàng. Người bệnh thường chủ quan trong điều trị triệt để nguyên nhân gây viêm xoang. Dẫn đến lây lan viêm sang màng não. Khi đó việc điều trị bệnh sẽ trở nên phức tạp và mất nhiều thời gian hơn. Đặc biệt là viêm mũi xoang cấp ở trẻ em.
Biến chứng viêm màng não
Suy giảm thị lực
Nếu ổ nhiễm trùng tại xoang không được can thiệp tốt có thể dẫn đến lây viêm nhiễm sang vùng mắt. Khi đó gây ra tình trạng giảm thị lực hoặc nghiêm trọng hơn là mù lòa. Những trường hợp nghiêm trọng thường xuất hiện ở người bị suy giảm miễn dịch trầm trọng.
Nhiễm trùng tai
Tác nhân gây viêm xoang còn có khả năng lây nhiễm lên vùng tai. Từ đó gây ra các bệnh lý như
viêm tai giữa. Chính vì thế không được chủ quan khi phát hiện bản thân mắc bệnh viêm xoang cấp. Đồng thời phải tuân thủ chế độ điều trị để ức chế triệt để tác nhân gây bệnh, tránh lây lan.
Bị viêm xoang cấp phải làm sao? Phương pháp điều trị bệnh
Bị viêm xoang cấp phải làm sao là thắc mắc của rất nhiều người. Ngoài việc tuân thủ phác đồ thuốc điều trị, bệnh nhân cần lưu ý các hướng dẫn về sinh hoạt cũng như khẩu phần ăn theo lời bác sĩ hướng dẫn. Có như vậy bệnh mới mau chóng hồi phục và hạn chế các biến chứng cũng như tình trạng tái đi tái lại của bệnh.
Viêm xoang cấp nên làm gì?
Chăm sóc tốt sức khỏe bản thân trong quá trình mắc bệnh vô cùng quan trọng. Điều này sẽ hạn chế nguy cơ bệnh tái phát, cũng như giúp bệnh nhân nhanh chóng hồi phục sức khỏe.
Người bệnh nên chú ý rửa mũi sạch sẽ
- Chú ý rửa mũi thường xuyên bằng dung dịch sát khuẩn hoặc nước muối. It nhất chúng ta nên rửa mũi từ 2-3 lần/ngày. Nếu ngạt mũi nhiều nên sử dụng thuốc chuyên dụng chống co mạch theo hướng dẫn của bác sĩ trước khi rửa mũi. Đồng thời nên chú ý vệ sinh sạch sẽ dụng cụ rửa mũi sau mỗi lần thực hiện.
- Chú ý vệ sinh họng mỗi ngày bằng nước muối, dung dịch sát trùng.
- Giữ ấm cơ thể khi ngồi máy lạnh lâu.
- Tăng cường chế độ dinh dưỡng, chú ý khẩu phần ăn nhiều vitamin, khoáng chất.
- Hạn chế lao động nặng, nghỉ ngơi nhiều hơn để cơ thể mau hồi phục.
- Khi đi ra ngoài hoặc đến nơi công cộng nên sử dụng khẩu trang.
Điều trị bằng phương pháp Đông y
Ngoài các lưu ý về thói quen sinh hoạt, chăm sóc cá nhân, người bệnh có thể áp dụng các bài thuốc đông y điều trị viêm xoang. Tuy nhiên nên tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa trong quá trình sử dụng. Những bài thuốc hiệu quả thường được áp dụng bao gồm:
Kim ngân hoa là một trong những vị thuốc chữa viêm xoang cấp
- Bài thuốc 1. Bao gồm Tô bạc hà: 7g, Tân Di Hương: 9g, Hoàng bá: 15g, Hương bạch chỉ: 10g. Sắc các vị thuốc với 500ml nước đến khi còn 20 ml. Sau đó chia thành hai phần uống trong ngày. Duy trì từ 5-7 ngày, các triệu chứng khó chịu khi viêm xoang mũi sẽ được cải thiện.
- Bài thuốc 2. Kim ngân hoa, Sinh địa, ké đầu ngựa mỗi vị 16g, hoàng cầm, mạch môn, đan bì, huyền sâm đều dùng 12g và Trần bì 8g. Cho các nguyên liệu sắc với 300ml nước. Đến khi cô còn một nửa thì chắt nước uống. Sử dụng liên tục nhiều ngày sẽ có tác dụng kháng viêm, giảm ho, thanh họng, giảm chảy mũi rõ rệt.
- Bài thuốc 3. Râu ngô 120g, rễ đương quy 30g phơi khô hai nguyên liệu, sắt nhỏ và chưng với nước lấy cốt. Uống trong vòng 5-7 ngày liên tục. Bài thuốc có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, tiêu viêm cực kỳ tốt. Không chỉ điều trị viêm xoang mà còn chữa các bệnh lý đường hô hấp khác.
Những bài thuốc dân gian nêu trên chỉ có tác dụng tạm thời. Nên sử dụng chúng với tác dụng bổ trợ, giảm triệu chứng khó chịu. Tốt nhất, người bệnh nên thăm khám để được bác sĩ chỉ định thuốc điều trị hiệu quả, triệt để.
Phương pháp Tây y điều trị viêm xoang cấp
Thuốc điều trị viêm xoang cấp sẽ dựa trên các triệu chứng bệnh, tác nhân gây bệnh và tình trạng sức khỏe mỗi người. Cách điều trị viêm xoang cấp hiện nay đã có phác đồ chung. Dựa trên thực trạng lâm sàng, bác sĩ sẽ chỉ định hoạt chất, liều lượng cho phù hợp với từng trường hợp bệnh. Vậy viêm xoang cấp uống thuốc gì?
Bác sĩ kê đơn thuốc cho bệnh nhân viêm xoang cấp
Nhóm kháng sinh
Kháng sinh được chỉ định trong những trường hợp bệnh do vi khuẩn, nấm gây ra. Tùy theo tình trạng bệnh, dịch tễ khu vực bệnh nhân sống mà lựa chọn nhóm thuốc cho phù hợp. Dưới đây là những nhóm kháng sinh thường được bác sỹ chỉ định:
- Beta – lactam: Penicillin, Amoxicillin,…
- Cephalosporin thế hệ 2: Cefalexin, Cefuroxim, Cefaclor…
- Cephalosporin thế hệ 3: Cefixim, Ceftriaxon…
- Quinolone: Ciprofloxacin, Ofloxacin,…
Thông thường các thuốc này được chỉ định điều trị trong vòng 10-14 ngày. Dựa trên tình trạng bệnh, bác sĩ có thể thay thế kháng sinh sao cho phù hợp. Tuyệt đối không được ngưng thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.
Nhóm corticoid
Viêm xoang cấp có gây sốt không? Bệnh không chỉ gây ra tình trạng sốt mà còn dẫn đến các vấn đề viêm nhiễm như sưng, nóng, đỏ đau. Để ức chế các triệu chứng này, đơn thuốc viêm xoang cấp thường kèm theo corticoid.
Điều trị bằng corticoid có thể dùng đường uống hoặc đường xịt mũi. Tùy thuộc theo triệu chứng viêm nặng nhẹ, bác sĩ sẽ đưa ra chỉ định phù hợp. Bệnh nhân không nên tự ý sử dụng nhóm thuốc này khi chưa có hướng dẫn.
Thuốc loãng đờm
Viêm xoang cũng có thể gây ra tình trạng đờm nhầy trong cổ họng. Để hạn chế các triệu chứng khó chịu do đờm gây ra, thuốc loãng đờm sẽ được chỉ định trong điều trị viêm xoang. Những hoạt chất thường được sử dụng bao gồm: Acetylcystein, Bromhexin…
Thuốc kháng histamin
Viêm xoang mũi thường kèm theo các triệu chứng hắc hơi, chảy mũi, nghẹt mũi. Do đó bệnh nhân sẽ được chỉ định thêm nhóm thuốc kháng histamin. Các hoạt chất chính bao gồm:
- Clopheniramin
- Cetirizine
- Loratadin…
Điều trị ngoại khoa
Trong những trường hợp điều trị nội khoa không hiệu quả sẽ được chỉ định can thiệp nội khoa bao gồm:
- Chọc rửa xoang hàm
- Phẫu thuật nội soi xoang
- Phẫu thuật xoang kinh điển
Phẫu thuật được chỉ định trong những trường hợp bệnh nghiêm trọng
Lưu ý: Các phương pháp điều trị viêm xoang phải do bác sĩ chuyên khoa chỉ định. Người bệnh không được tự ý mua và sử dụng thuốc khi chưa qua thăm khám. Điều này có thể khiến bệnh trở nên trầm trọng hơn, dễ tái đi tái lại nhiều lần. Khi bệnh chuyển sang giai đoạn mãn tính sẽ dẫn đến khó điều trị, ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe người bệnh.
Viêm xoang cấp kiêng ăn gì?
Người bị viêm xoang cấp tính nên chú ý đến chế độ dinh dưỡng của bản thân. Bên cạnh việc chú trọng bổ sung thêm dưỡng chất cho cơ thể, người bệnh cũng nên hạn chế các thực phẩm không có lợi cho sức khỏe. Vậy viêm xoang cấp kiêng ăn gì?
Thực phẩm cay nóng
Nhóm thực phẩm nên tránh đầu tiên chính là thức ăn có gia vị cay nóng. Khi sử dụng quá nhiều các loại thức ăn này có thể dẫn đến tình trạng trào ngược dạ dày – thực quản. Vấn đề này sẽ làm gia tăng sự viêm nhiễm bên trong cổ họng. Từ đó tăng các triệu chứng đau rát họng, viêm họng gây trầm trọng tình trạng bệnh.
Lượng axit từ dạ dày có thể gây kích thích viêm xoang, đồng thời kéo theo các vi khuẩn có hại trong dạ dày. Từ đó dẫn đến gia tăng viêm nhiễm, điều trị bệnh sẽ khó khăn và kéo dài hơn.
Thực phẩm dễ gây dị ứng
Thực phẩm hay gây dị ứng bao gồm: tôm, cua, ghẹ, sò, ốc… Đây là nhóm thực phẩm mà người viêm xoang nên tránh. Khi sử dụng quá nhiều nhóm thức ăn này có thể gây kích ứng khoang mũi họng gây gia tăng viêm, tăng hắt hơi, chảy mũi.
Người viêm xoang cấp nên kiêng thức ăn gây dị ứng
Kiêng sữa và chế phẩm từ sữa
Sữa là loại thực phẩm rất dồi dào năng lượng và các chất dinh dưỡng. Tuy nhiên chúng ta cần thận trọng khi sử dụng các sản phẩm này trong quá trình bị viêm xoang cấp. Vì sữa sẽ tạo điều kiện thuận lợi hơn cho vi khuẩn, nấm, virus sinh sôi, phát triển. Dẫn đến bệnh sẽ khó được điều trị và khó kiểm soát hơn.
Phòng ngừa viêm xoang cấp như thế nào?
Đây là thắc mắc của rất nhiều người. Chủ động phòng ngừa bệnh là điều mỗi người cần thực hiện để bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình. Những phương pháp được các chuyên gia khuyến cáo người dân bao gồm:
Nên giữ ấm cổ để phòng ngừa bệnh
- Tránh để cơ thể bị lạnh
- Nên đeo khẩu trang khi đến nơi đông người
- Chú ý bổ sung đầy đủ dinh dưỡng cho cơ thể
- Thăm khám ngay khi có các dấu hiệu bệnh đường hô hấp, không nên tự ý sử dụng thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ. Đến các cơ sở y tế có trang bị các thiết bị y tế như máy soi tai mũi họng để bác sĩ sớm phát hiện dấu hiệu bệnh.
- Giữ gìn vệ sinh cá nhân, vệ sinh răng miệng, mũi thật sạch sẽ.
- Không sử dụng chung các đồ dùng, vật dụng cá nhân với người khác.
- Tránh khói thuốc lá, hạn chế đến nơi có môi trường ô nhiễm, độc hại.
Viêm xoang cấp là căn bệnh phổ biến nhưng không thể vì thế mà xem nhẹ việc điều trị. Bài viết trên đã cung cấp cho bạn đọc các thông tin hữu ích về bệnh viêm xoang cấp, cũng như giúp mọi người hiểu được
bị viêm xoang cấp phải làm sao. Mong rằng những kiến thức này thật sự cần thiết trong việc bảo vệ sức khỏe của bạn và gia đình bạn. Thường xuyên cập nhật các bài viết mới nhất về sức khỏe tại
Việt Nhật để theo dõi tình trạng sức khỏe của bản thân một cách tốt nhất nhé.
